18 mei Onderwijsvragen on air!
Donderdag 19 mei van 10.45-11.00 uur is het zover, dan gaan we op BNR Nieuwsradio met een vaste tweewekelijkse rubriek live in gesprek over verschillende #onderwijsvragen. Want waarom doen we de dingen zoals we ze doen? Hoe is het zo gekomen? Wat zijn de voordelen, de nadelen en mogelijke alternatieven?
Waarom onderwijsvragen?
Als de wereld verandert en ze nieuwe antwoorden, capaciteiten en inzichten vraagt, moet je bij de bron beginnen: bij de manier waarop we onze kinderen voorbereiden op de wereld van vandaag en morgen, oftewel bij ons onderwijs. In het onderwijs leggen we nog iedereen langs dezelfde lat, terwijl aan de ene kant mensen een vrijwel oneindig grote diversiteit aan talenten bezitten en de samenleving aan de andere kant een steeds grotere diversiteit en complexiteit aan kennis, vaardigheden en persoonlijkheden vraagt. Dit begint steeds meer te wringen voor zowel leerlingen en leerkrachten als voor de samenleving. Een nieuw vak of een andere lesmethode is niet meer voldoende, en een van bovenaf opgelegde transformatie heeft bewezen niet te werken. Dat systeem, dat zijn wij. Onderwijs gaat niet alleen over leerkrachten en het ministerie van OCW, wij zijn als leerlingen, studenten, leerkrachten, ouders, schoolleiders, bestuurders, werkgevers, werknemers en politici allemaal belanghebbende bij - en oefenen met onze keuzes invloed uit op - het onderwijs.
Stel dat we vandaag met het onderwijs op een grote ‘resetknop’ zouden kunnen drukken en op basis van wat we weten hoe leren werkt en hoe de samenleving verandert, alles opnieuw zouden kunnen inrichten – zou het er dan heel anders uitzien? Hoe logisch zijn lessen van 45 minuten, zittenblijvers, klaslokalen, lesmethodes, standaarden, ranglijsten, aparte vakken, 10-minutengesprekken, diploma’s en multiple choice toetsen vandaag de dag nog? We gaan er impliciet van uit dat ‘ze’ er wel over hebben nagedacht. Maar is dat ook zo? En zijn de redenen waarom het ooit zo is ontstaan nog geldig, of zijn de nadelen inmiddels groter dan de voordelen? Of hebben we onterecht kritiek op onderwijspraktijken zoals toetsen – en blijken de voordelen juist veel groter dan de nadelen?
Veel antwoorden zijn al aanwezig, bij experts en wetenschappers. De kennis is nu nog diffuus en ‘opgeslagen’ in minder toegankelijke en vaak onbekende wetenschappelijke publicaties. Met behulp van dit project willen we het licht schijnen op onderzoeken, inzichten en goede voorbeelden die nu voor velen nog verborgen zijn.
BNR Nieuwsradio
Elke uitzending bij BNR bespreken we een andere onderwijsvraag. Het eerste interview gaat over de vraag ‘Waarom hebben we lange zomervakanties?’ Later komen bijvoorbeeld de vragen ‘Waarom een centraal examen?’ en ‘Waarom klaslokalen?’ aan bod. In een vast stramien gaan we bij elke vraag op zoek naar de historische onderbouwing en vragen we ons af hoe het zo is ontstaan. Vervolgens besteden we aandacht aan de voordelen, de nadelen en de alternatieven. Regelmatig nodigen we hiervoor gasten uit die hun alternatieven komen toelichten – van leeromgevingen die dichtbij de huidige praktijk staan en die bereikbaar zijn zonder fundamentele wijzigingen van het systeem, tot alternatieven die radicaal anders zijn, meestal opnieuw van de grond af opgebouwd, maar wel bestaand en bewezen succesvol.
Hoe kun je bijdragen aan dit project?
Via Twitter en Facebook kun je met de hashtags #onderwijsvraag en #onderwijsvragen je eigen ‘waarom doen we het zo?’ vragen stellen. Wij zullen de meest interessante vragen hieruit onderzoeken, wederom met luisteraars, andere belangstellenden en experts uit het veld. Stel vooral ook jezelf en mensen in je omgeving deze vragen, zodat we gezamenlijk een grote maatschappelijke discussie op gang brengen.
Op de pagina Onderwijsvragen plaatsen we de podcast van elke uitzending, plus een geschreven dossier. Je kunt daar in de commentaren jouw perspectieven, antwoorden, onderzoeken en bestaande alternatieven delen die we vervolgens kunnen gebruiken om het dossier verder uit te bouwen.
De rubriek bij BNR is tevens een experiment – we zijn heel benieuwd naar wat luisteraars hiervan vinden en wat het effect is. Dus deel vooral je feedback!
#Onderwijsvragen – vanaf 19 mei elke twee weken op donderdag van 10.45-11.00 uur op BNR Nieuwsradio en doorlopend via Twitter met de hashtags #onderwijsvraag en #onderwijsvragen. Het dossier rondom een onderwijsvraag vind je direct na de uitzending terug op de website.
19 mei: Waarom een lange zomervakantie?
2 juni: Waarom een Centraal Examen?
16 juni: Waarom klaslokalen?