03 jan De veranderende rol van de schoolleider
Het streven is een betere wereld: vrediger, gezonder, gelukkiger en duurzamer
Over welke competenties of kernkwaliteiten moet de schoolleider beschikken om deze functie naar behoren te kunnen vervullen? En nog relevanter: Hoe komt de schoolleider zelf zodanig tot bloei dat ook het eigen unieke potentieel volledig wordt benut? Wat hebben schoolleiders daarvoor nodig? Hoe kunnen ze elkaar ondersteunen in die rol?
We leven in een snel veranderende samenleving. De verantwoordelijkheden en daarmee de complexiteit van het schoolleiderschap zijn niet alleen significant toegenomen, maar het schoolleiderschap van nu biedt ook een perspectief met meer ruimte voor zelfontplooiing, interessante uitdagingen en diversiteit van de werkzaamheden. Om de hierboven, in de lead gestelde vragen te kunnen beantwoorden, nemen we eerst de betekenis van het schoolleiderschap onder de loep.
Exponentieel effect
Schoolleiders creëren de context waarbinnen teams van leerkrachten en begeleiders invulling geven aan het leren op school. Schoolleiders zijn daarmee als geen ander in staat om een exponentieel effect te creëren: school- leiders die op de juiste plek zitten, een aansprekende visie en het nodige leiderschap hebben en zo het goede voorbeeld geven, laten hun teams floreren en daarmee hun leerlingen. Zij bouwen mee aan de ontwikkeling van zelfstandige, empathische en respectvolle individuen die zich bewust zijn van hun specifieke talenten en die weten hoe ze deze kunnen inzetten in de maatschappij.
De invloed die schoolleiders daarmee op de samenleving van de toekomst hebben is enorm. Zij opereren in een omgeving die verdacht veel lijkt op een mini samenleving waar de burgers van morgen op een inspirerende en betekenisvolle manier worden voorbereid om een bijdrage te kunnen leveren, die niet alleen zinvol en bevredigend is voor henzelf, maar ook voor de maatschappij. Dit bereik maakt dat schoolleiders bij uitstek de belangrijkste leiders in een samenleving zijn. Want op geen andere positie, naast die van de ouders of opvoeders, kan er op zo’n grote schaal een bijdrage worden geleverd aan de positieve vorming van kinderen. Dit vraagt van schoolleiders om zichzelf voortdurend te blijven ontwikkelen, te transformeren, met een eigen visie op de toekomst.
Schoolleiders zijn bij uitstek de belangrijkste leiders in een samenleving
Optimaal leerklimaat
De bewustwording van deze immense verantwoordelijkheid is de eerste stap. Waarna logischerwijs de vraag volgt: hoe laat de ontwikkeling van de schoolleider zich omschrijven? Ondanks diverse opleidingen bestaat er niet zoiets als het grote handboek voor schoolleiders van de toekomst. Daarvoor is de materie vooralsnog te complex en te dynamisch. Drie schoolleiders, die ieder hun eigen route hebben afgelegd richting innovatief onderwijs, delen graag hun persoonlijke bevindingen. Wat waren hun worstelingen, wat beschouwen zij als hun leermomenten en successen en hoe weten zij zich staande te houden te midden van alle uitdagingen van hun zoektocht naar het optimale leerklimaat?
Jan Fasen is oprichter van Agora en directievoorzitter van het Mundium College in Roermond. Jasmijn Kester is Rector van het Vathorst College in Amersfoorten vorig jaar verkozen tot Schoolleider van het jaar. Tijl Koenderink is oprichter van de School of Understanding Amstelveen en Amsterdam-West.
‘Enabling educational leaders to lead the change’
We voelen we dat er een transformatie nodig is in het onderwijs, dat het tijd is om samen grenzen te verleggen en dat het vraagt om een nieuwe manier van leiderschap. Hoe geef je handen en voeten aan die transformatie? Samen bouwen we aan de fundamenten van het onderwijs van de toekomst.
Expeditie Leiderschap 2019-2020
Het leidinggeven aan de transformatie vraagt om een eigen visie en een scherp beeld van goed onderwijs. Het begint met het geven van het goede voorbeeld door allereerst zelf tot volle bloei te komen. Verken en ontwikkel jouw leiderschap!