Frouke Boel: “Expeditie Leiderschap vormde de bedding voor mijn ontwikkelingsproces als schoolleider”
Frouke Boel, schoolleider van Campus aan De Lanen in Rosmalen, deed niet één, maar zelfs twee keer mee aan Expeditie Leiderschap (EL). Deze ervaringen waren vormend voor haar rol als kersverse directeur en voor hoe zij de school en het onderwijs inricht(te). Zo ontdekte ze de term ‘Earthkeeperschap’, wat nu de kern vormt van de visie van de campus. In deze blog vertelt Frouke over de school en haar ervaring met EL.
De eerste keer dat Frouke meedeed aan Expeditie Leiderschap was in schooljaar 2019-2020. Frouke: “Ik werd directeur van Campus aan De Lanen (die in 2018 is opgericht), maar zonder papieren. Ik moest me dus nog scholen, maar aangezien ik geen conventionele directeur ben, zocht ik iets anders dan de standaard opleiding. Via via kwam ik Stef tegen (Stef van Wickeren, uit het team van Operation Education) en hij introduceerde me Expeditie Leiderschap. Dit bleek een perfecte match!”
“De expedities voelden als een soort oefenplaats, als voeding, voor wat er allemaal voorbij kwam in mijn functie als directeur.”
Earthkeeperschap
“De ervaring die ik opdeed bij EL sloot heel goed aan bij de fase waarin we zaten met het opbouwen van de school. Aan welke prestaties stellen we kinderen bloot? Aan welke tegenstellingen in de maatschappij willen we aandacht geven? We hebben heel veel bronnen en good practices bij elkaar gepakt en dat gegoten in één concept. Met vanaf het begin af aan al in de hoofdrol: de liefde voor Moeder Aarde. In een van de expedities was Rolf Winters te gast als trainer, maker van de film Down to Earth. In zijn verhaal hoorde ik voor het eerst de term ‘Earthkeepers’. Toen ging voor mij een lichtje branden. Dit gaf precies de woorden aan wat wij uitvoerden.”
Expedities als oefenplaats
Frouke: “Tijdens EL doorloop je de ‘U’, uit Theory U. Hierdoor kon ik echt verbinding maken met mijn onbewuste en ontdekte ik mijn potentieel. Het was de groeispurt in mijn eigen ontwikkelingsproces. En die beweging voelde je bij iedereen in de groep. Het was enorm stimulerend en inspirerend om samen te komen. De expedities voelden als een soort oefenplaats, als voeding, voor wat er allemaal voorbij kwam in mijn functie als directeur. Expeditie Leiderschap vormde de bedding. Het was echt divine timing dat dit op mijn pad kwam.”
“Je mag echt álle fasen van de U omarmen. Ook – júíst – als het moeilijk wordt.”
Opnieuw door de U
“Toen ik twee jaar geleden door IVN (Instituut voor Natuureducatie) werd benaderd om mee te doen met een speciale editie van Expeditie Leiderschap, gericht op natuur, hoefde ik daar niet lang over na te denken. Ik had nu meer ervaring, de school stond en ik was verder in mijn eigen proces. Ik had dus ook nieuwe vragen en ontwikkelpunten. Ik wilde me verder verdiepen in het Earthkeeperschap, hoe ik dat zou bestendigen in ons onderwijs.
Wat me vooral is bijgebleven van mijn tweede keer deelname is dat je alle fasen van de U écht mag omarmen. Ook – júíst – als het moeilijk wordt, als je pijnlijke dingen treft of moeilijke dingen moet aankijken. Daar waar het schuurt, zit veel ruimte om een nieuwe stap te zetten. En dat je daar jezelf de tijd voor moet geven. De expedities waren daar heel helpend in. Je kunt op die dagen echt vertragen, je verdiepen en verbinden met gelijkgestemden. Dat gun ik iedere schoolleider.
De paden op, De Lanen in
Schooljaar 2025/2026 is alweer het 8e schooljaar voor Campus aan De Lanen in Rosmalen. Frouke: “We zijn héél hard gegroeid. Dat was an sich al een uitdaging, want we waren een nieuw gebouw aan het bouwen en de personeelskrapte werd een probleem. En toen kwam de corona-pandemie daar nog bij. Als team moesten we elkaar nog leren kennen. We kwamen daardoor in een stroomversnelling, iedereen durfde wel oude principes aan te kijken. Al snel kwamen we tot een scherpe visie en – na ook afscheid te hebben genomen van een aantal collega’s – een team van mensen dat daar écht achter staat en hier floreert. Wij laten kinderen holistisch ontwikkelen tot burgers die zorg dragen voor de aarde.”
“Het Earthkeeperschap sijpelt door het hele onderwijs heen.”
Biofilisch design
De school deelt het gebouw met de kinderopvang van 0-4, die dezelfde visie heeft. Frouke: “Het hele gebouw is ingericht volgens die visie en heeft daarom een biofilisch design: we halen zoveel mogelijk van buiten naar binnen, zodat een mens binnen ook de verbinding voelt met buiten. Zo hebben we veel natuurlijk daglicht en planten, natuurlijk kleur- en materiaalgebruik en is er een directe verbinding naar buiten.”
Unit-onderwijs
“We werken in units. Daarin zitten kinderen van verschillende kalenderjaren bij elkaar. De ruimtes zijn vrij open en ingedeeld in verschillende pleinen, de functieruimtes. In elke functieruimte staat een type activiteit centraal. Zo hebben we het ‘Verwonderplein’, waar we met kernconcepten werken, de ‘Buitenlanen’, voor bewegen en buiten zijn, het ‘Hippocampus park’, voor taal en rekenen, het ‘Verhalenhof’, voor spel van kinderen tot 6 jaar, het Atelier en de Werkplaats.
Het Earthkeeperschap sijpelt door het hele onderwijs heen. Zo scheiden we afval, gaan we zoveel mogelijk naar buiten, betrekken we de wijk bij wat we doen en werken we vanuit onze grondwaarden die ons kompas vormen. Daarnaast hebben we onze eigen expedities: kinderen gaan met een tas vol spullen naar buiten, op onderzoek uit. Dit vraagt om sterke leerkrachten, die in het moment aanvoelen wat er geleerd en ervaren kan worden. We gebruiken methodes als bron, maar niet standaard. Dat vraagt om een flexibele manier van denken en doen en samenhang zien in het geheel.”
“We leren kinderen om de wijsheid van hun eigen lichaam te horen en in te zetten.”
Moodcamps
Wat uniek is voor Campus aan De Lanen zijn de ‘Moodcamps’. Frouke: “Dit zijn oefeningen – soms een volledige les, soms doen we het gewoon kort tussendoor – die kinderen helpen hun ‘eigen ik’ te versterken. Het is een beweging om Earthkeeperschap van binnenuit te voelen, om je innerlijke natuur vanzelfsprekend te maken voor jezelf. Denk aan een bodyscan, meditatie, zintuig-oefeningen, oefeningen rondom emoties of juist fysieke oefeningen. We leren kinderen om de wijsheid van hun eigen lichaam te horen en in te zetten. Holistisch ontwikkelen, noemen we dat. Op zowel fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel niveau.”
Earthkeeperschap als grondhouding
“Voor mij is het in de loop der jaren heel duidelijk geworden dat het onderwijs heel handelingsgericht is. Wat je doet, heeft invloed. Dus het is belangrijk dat je alles doet vanuit een grondhouding. Voor ons is dat het Earthkeeperschap. Ik zie het als mijn opdracht om ervoor te zorgen dat alle kinderen, ouders en collega’s meedoen met die grondhouding, zodat het de nieuwe norm wordt. Het gaat dus verder dan alleen de school. Het gaat over de intentie die je hebt in het leven. Wat het Earthkeeperschap betreft: dat je altijd je beste beentje voor zet om een bijdrage te leveren aan de aarde, óók als het moeilijk wordt.”
“Gun jezelf de tijd om te reflecteren op jouw grondhouding. En ga vanuit daar keuzes maken en handelen.”
Opgelijnd en congruent zijn
Met School voor het Leven bezochten we Campus aan De Lanen. Frouke: “Ik vind het fijn om bezoek te ontvangen, de bezoekers hebben een bepaalde nieuwsgierigheid in zich. Ze wíllen bewegen. Wat ik aan hen wil meegeven: het gaat in eerste instantie over je grondhouding. Ga terug naar de essentie: wat breng ik in? Wie wil ik zijn? Wat wil ik aan de kinderen meegeven? Gun jezelf de tijd om te reflecteren op jouw grondhouding. En ga vanuit daar keuzes maken en handelen. Opgelijnd en congruent zijn. Dat is steeds de test. Vooral omdat de systemen in het onderwijs nog zijn gericht op een oude grondhouding waartoe we ons ook nog hebben te verhouden. En daarom ben ik extra dankbaar dat ik mag werken op een plek waar we al naar de volgende fase toewerken.”
Ook anders doen?
Benieuwd of EL ook iets voor jou is? Meld je aan voor de eerstvolgende Proeverij, lees meer of neem contact met ons op. We beantwoorden graag al je vragen.
Lees ook deze blogs
Frouke Boel: “EL vormde de bedding voor mijn ontwikkelingsproces als schoolleider”
Wat we zeggen vs. wat we doen
Mirjam van Haastrecht: “OE geeft mij de inspiratie die ik nodig heb als schoolleider”
