Adriaan Ronald Holstschool 
“De kunst van goed onderwijs is het kind écht zien. Het is dan ook niet het kind dat moet worden opgeleid maar degene die kij́kt.”

De Adriaan Ronald Holstschool in Bergen is een Vrije School voor voortgezet onderwijs in Bergen. Hier ligt de nadruk niet alleen op cognitieve ontwikkeling, maar vooral op de eigenschappen die leerlingen nodig hebben om zichzelf te blijven ontwikkelen. Dit maakt de school een plek waar persoonlijke groei en een brede ontwikkeling hand in hand gaan. Waar niet alleen ruimte is voor intellectuele groei, maar waar ook veel aandacht is voor sociale vaardigheden en waar de creatieve en kunstzinnige kant gestimuleerd wordt, met vakken als schilderen, muziek, toneel, beeldhouwen, houtbewerken en bewegingskunst. Waar ook op het vwo veel aandacht is voor heel praktische en ambachtelijke vaardigheden als tuinbouw en smeden. De school biedt een omgeving waarin leerlingen zich kunnen uiten, experimenteren en kunnen leren van hun fouten. Dit draagt bij aan hun persoonlijke groei en bereid ze voor op de wereld die zij mee gaan vormgeven.

Jeroen Klooster is rector van de school: “Kinderen van nu staan voor andere uitdagingen en vragen misschien om iets anders, dan dat we gewend waren, of hoe het systeem werkt. Dan hebben niet zij zich aan te passen aan hoe wij het altijd deden maar dan hebben wij zelf iets anders te doen. Krishnamurti heeft daar een mooie uitspraak over: “The right of education begins with the educator, who must understand himself and be free from established patterns of thought; for what he is, that he imparts. If he has not been rightly educated, what can he teach except the same mechanical knowledge on which he himself has been brought up? The problem, therefore, is not the child, but the parent and the teacher; the problem is to educate the educator.” Ook Rudolf Steiner, de grondlegger van de vrijescholen, heeft hier iets moois over gezegd: “Dit kind is uit de geestelijke wereld tot ons gekomen. Wij mogen zijn raadselen helpen oplossen, van dag tot dag, van uur tot uur.” Dat is wat ons te doen staat.”

In maart 2025 werd de Adriaan Ronald Holstschool officieel mede-eigenaar van de coöperatie Herenboeren Duinstreek, een bijzondere samenwerking die de komende vijf jaar zal duren. Dit betekent dat de leerlingen van de school meewerken en leren op de boerderij en groente en fruit voor de schoolkantinen en kooklessen, zoveel mogelijk worden afgenomen van de eigen boerderij. Deze samenwerking biedt hen niet alleen een bijzondere lesomgeving en gezonde voeding, maar ook inzicht in de circulaire economie. Het helpt de leerlingen en de school te ontdekken hoe ze kunnen bijdragen aan een duurzamere wereld.

Jeroen: “Die andere wereld begint echt in de school, bij de kinderen. Maar zeker ook bij mij als rector. Het zit ‘m in dit soort nieuwe samenwerkingen starten, maar ook in het juist stóppen met dingen. Ik realiseer me soms dat ik als rector en wij als team, de hele dag bezig zijn met ons verantwoorden naar een systeem waar niemand van ons zijn bed voor uit is gekomen die ochtend. En waar geen enkel kind beter van wordt. We hebben weer dienstbaar te zijn aan dit primaire proces – niet alleen aan de accountant. In onze school staat het ‘mens-zijn’ voorop. Zowel van de leerling als van de leraar. Management zaken bespreken we bijvoorbeeld sinds kort niet langer dan 5 minuten. We maken alle ruimte voor wat wij ‘kindbesprekingen’ noemen. Het allerbelangrijkste dat wij immers te doen hebben, is open staan voor deze kinderen en met elkaar het mooiste antwoord te bedenken op de ontwikkelvragen die zij hebben.”

Tijdens dit Field Lab bezoeken we deze beide scholen en kun je leren van en ervaren hoe de unieke visies van Jeroen en Marlies en hun teams in de praktijk wordt gebracht. Alvast een leuke primeur: het voorbereiden van deze dag heeft er al toe geleid dat de beide scholen gaan samenwerken binnen de Herenboeren!