29 sep Visie, verlangen, vermogen

Ik heb in mijn leven al heel wat transformaties doorgemaakt. Kleine of grote doorbraken waarin ik afstand nam van een gewoonte, loyaliteit, overtuiging, levenshouding of van een bepaald gedrag – en waar ik iets nieuws voor in de plaats heb gezet. Hoewel het resultaat altijd fijner, mooier of beter was dan daarvoor, doet het proces er naartoe, of de doorbraak zelf, vaak veel pijn.

“Ik vind het een bijzonder verschijnsel – transformatie – en het intrigeert me mateloos. Als het effect zo fijn is, waarom is het dan zo pijnlijk?”

Komt het omdat het gaat om afscheid van iets dat heel mooi en fijn was? Dat ik niet wil dat het eindigt – zelfs al is datgene wat het mooi en fijn maakte inmiddels voorbij? Waarom dan toch proberen vast te houden? Is het de angst voor het onbekende? Angst om het uit te spreken? Omdat we bang zijn dat de waarheid pijn doet – zelfs als we weten dat de waarheid alleen maar helderheid en vaak ook ruimte en oplossingen brengt?

Absolute waarheid

Ik kan talloze voorbeelden noemen van gewoonten en overtuigingen waar ik in de loop van mijn leven afscheid van heb genomen. Allemaal gewoonten die ooit een ‘absolute waarheid’ of ‘normaal’ voor me waren, maar waar nieuwe invloeden of informatie me lieten zien dat het ook anders kon. Zo had ik de overtuiging dat ‘hoger’ ook ‘beter’ is; dat alles altijd goed gaat; dat yoga zweverig is en niets voor mij; dat een idee zelf tot wasdom moet kunnen komen; dat alles snel moet; dat je geld nodig hebt om iets groot te laten worden; dat ik moet voldoen aan wat mensen van me verwachten.

En heel recent liep ik tegen de overtuiging aan dat ik verantwoordelijk ben voor het welzijn van mijn teamleden en dat afscheid nemen erg is. We zijn als œ Operation Education continu in beweging. Als team, maar ook afzonderlijk van elkaar. En elke fase daarbinnen is bijzonder waardevol, zo waardevol dat je het vast wilt houden. Toch is het, gezien de beweging die we doorleven, onvermijdelijk dat het gezamenlijke pad, of van een van ons afzonderlijk, van richting verandert.

Doorbraak

In veel gevallen heeft coaching, een training, een diep gesprek met anderen of een alternatieve andere vorm van intervisie mij geholpen bij het doorleven van de transformatie. (Coaching is voor ‘watjes’ dacht ik ooit…)
En in alle gevallen bracht de doorbraak me dichter bij mijn essentie of was de transformatie goed voor ons als team. Vrijwel altijd had ik het gevoel diep van binnen iets nieuws te ontdekken. En altijd doorliep ik een proces van drie stappen die ik als volgt heb genoemd:

• visie: voor het eerst in aanraking komen met het nieuwe, het andere
• verlangen: het nieuwe willen adopteren als deel van jezelf of je systeem
• vermogen: het nieuwe beheersen, het is onderdeel van jezelf en je handelen geworden

Visie en verlangen kunnen binnen een paar seconden onderdeel van je systeem zijn, maar het vermogen het nieuwe te beheersen duurt in mijn ervaring soms jaren. Het vermogen om iets dat zo waardevol is echt los te laten en zo de transformatie ook echt te kunnen ‘leven’, doet vaak veel pijn. Pijn die ik soms liever uit de weg ga, maar die uiteindelijk een functie heeft, net als bevallingspijn: de krachten van de natuur (en van wat er kennelijk moet gebeuren) zijn ook wel heel bijzonder om te doorleven – en het resultaat maakt alles goed…

Reis

Dit alles geldt natuurlijk ook voor de beweging van het onderwijs. Overtuigingen rondom onderwijs zijn vaak heel diep geworteld, en vaak gedreven door gewoontes.
Bovendien heeft je educatie, oftewel het samenspel van onderwijs, opvoeding en ontwikkeling, je gemaakt tot wie je nu bent – en dat bevragen of veranderen raakt echt de diepste lagen van ons eigen zijn: “Het is met mij toch ook goed gekomen?”

Ik kan jullie alleen maar uitnodigen om die reis te maken – om stapje voor stapje dichter bij je essentie te komen, bij datgene wat je graag wilt. Het is niet makkelijk – maar ik heb in de loop van de jaren ook de pijn leren waarderen. Ik hoop jullie ook.